BookStation

 Περιγραφή:

Ο συγγραφέας μέσα από την καταγραφή και διασταύρωση μαρτυριών και γεγονότων απαντά στα ερωτήματα: Πώς η Κύπρος έφτασε στη Ζυρίχη, πώς οι Τούρκοι οργάνωναν παράνομα την ΤΜΤ, πώς και γιατί ιδρύθηκε η «Οργάνωση Ακρίτας», πώς η Βρετανία και οι ΗΠΑ εξέδωσαν το ψήφισμα 186 του 1964 για την αναγνώριση της κυπριακής κυβέρνησης, γιατί ήρθε η Μεραρχία στην Κύπρο καθώς και ποιοι οργάνωσαν την αποχώρησή της και γιατί. Ακόμη, περιγράφει και αναλύει τις σχέσεις Αθήνας, Λευκωσίας, Λονδίνου, Ουάσινγκτον και Μόσχας με χτυπήματα πάνω και κάτω από τη μέση.

Στο βιβλίο εξετάζονται οι τέσσερις μεγάλες κρίσεις της δεκαετίας του ?60 στην Κύπρο, δηλαδή των Χριστουγέννων του ?63, των ρωσικών πυραύλων SA-2, της κρίσης των Κοκκίνων και της Κοφίνου. Ο συγγραφέας μέσα από τα έγγραφα των Βρετανών επιχειρεί να απαντήσει στα εξής ερωτήματα: Ήταν ορθός ή όχι ο αγώνας της ΕΟΚΑ; Ήταν ο στόχος της Ένωσης εφικτός; Ήταν ενταγμένος ή όχι σε συγκροτημένη στρατηγική;

Για να υπάρξει ιστορική και στρατηγική τεκμηρίωση, ο συγγραφέας συγκρίνει τη δεκαετία του ?60 με το σήμερα και αναλύει κλασικές πτυχές της υφιστάμενης πολιτικής κατάστασης στο Κυπριακό με έγγραφα που πρώτη φορά βλέπουν το φως της δημοσιότητας, όπως οι συνομιλίες των Παρισίων του 2002 (Ανάν-Κληρίδης-Ντενκτάς), με τις οποίες η κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας ετίθετο στο ράφι καθώς και πιο πρόσφατα έγγραφα που εμφανίζουν την επιμονή της τουρκικής πολιτικής να κατοχυρώσει στο πλαίσιο των συνομιλιών συγκυριαρχία, συνέχεια των εγγυητικών και επεμβατικών δικαιωμάτων, αποκλεισμό της Κύπρου από την ΚΕΠΠΑ της ΕΕ καθώς και επιβολή μόνιμων αποκλίσεων από το κοινοτικό κεκτημένο.

Mέσα από τα απόρρητα έγγραφα των Βρετανών και τις τουρκικές και ελληνικές θέσεις εξετάζεται κατά πόσο η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία συνιστά διχοτόμηση, ενώ ταυτοχρόνως παρουσιάζονται όλες οι επιλογές λύσης και απαντάται το ερώτημα εάν υπάρχει εναλλακτική στρατηγική στο Κυπριακό μέσω της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.

Περιεχόμενα:

Σημείωμα του συγγραφέα
Εισαγωγή
ΜΕΡΟΣ Α΄
Θεωρητικό υπόβαθρο

Κεφάλαιο 1
Θεωρίες της ισχύος και του πολέμου

• 1.1. Ισχύς και συντελεστές
• 1.2. Ρεαλισμός, ισοζύγια και ηθική
• 1.3. Αιτίες πολέμου, αποτροπή και εθνικό συμφέρον
  • 1.3.1. Κλιμάκωση, διαχείριση και «απόφαση υπολογισμών»
  • 1.3.2. Η αξιοπιστία της αποτροπής και της Φινλανδοποίησης
• 1.4. Στρατηγική

ΜΕΡΟΣ Β΄
Ιστορική έρευνα των κρίσεων

Κεφάλαιο 2
Παύσατε πυρ!

• 2.1. Οι Συμφωνίες
• 2.2. Το διεθνές πολιτικό περιβάλλον
• 2.3. Ήταν ορθός ή όχι ο αγώνας της ΕΟΚΑ;
  • 2.3.1. Η επιρροή της Βρετανίας και η Ένωση
  • 2.3.2. Θα αποχωρούσαν ή όχι οι Βρετανοί από την Κύπρο;
    • 2.3.2.1. Θετικό σενάριο για την Ένωση 
    • 2.3.2.2. Αρνητικό σενάριο για την Ένωση
    • 2.3.2.3. Το βέτο των στρατιωτικών 
      • 2.3.2.3.1. Τουρκία και Αραβικός Κόσμος 
      • 2.3.2.3.2. Η Ελλάδα
      • 2.3.2.3.3. Αίγυπτος και Σουέζ
      • 2.3.2.3.4. Λιβύη και Μέση Ανατολή
      • 2.3.2.3.5. Κομμουνιστικός κίνδυνος
      • 2.3.2.3.6. Οι ΗΠΑ 
    • 2.3.2.4. Το βρετανικό γόητρο και το αναθεωρητικό αποτέλεσμα της ΕΟΚΑ

Κεφάλαιο 3
«Νενικήκαμεν»

• 3.1. Η επιστροφή του Εθνάρχη
• 3.2. Επικίνδυνος ο Γρίβας?
• 3.3. Οι πανηγυρισμοί

Κεφάλαιο 4
Στα παρασκήνια της Ζυρίχης

• 4.1. Η πατρότητα της ανεξαρτησίας
• 4.2. Οι κολακείες
• 4.3. Οι διαφωνούντες
• 4.4. Τα τουρκικά στρατεύματα
• 4.5. Η «παγίδα» του Μακμίλαν
• 4.6. Ο ρόλος του Αβέρωφ

Κεφάλαιο 5
Μεταζυριχική περίοδος

• 5.1. Διχασμός
• 5.2. Οι πολιτικές φιλοδοξίες του Γρίβα και η σύγκρουση με τον Μακάριο
• 5.3. Το «σατανικό σχέδιο» των ?γγλων
• 5.4. Διχοτόμηση ή θάνατος!
• 5.5. Προφητικά έγγραφα: Ένωση εναντίον διχοτόμησης
• 5.6. Αναμένοντας το λάθος
• 5.7. Πολιτική σχοινοβασία επί 13 σημείων
• 5.8. Διαμαρτυρία για «πραξικόπημα»
• 5.9. Η νομιμότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας

Κεφάλαιο 6
Το πεπρωμένο της Ζυρίχης

• 6.1. Οι πρώτες σφαίρες
• 6.2. Η «Οργάνωση Ακρίτας»
• 6.3. Κράτος σε αναπνευστήρα
  • 6.3.1. Τρεις πυλώνες τουρκικής πολιτικής
    • 6.3.1.1. Ανταλλαγή πληθυσμών και ομοσπονδία
    • 6.3.1.2. Το οικονομικό «εμπάργκο»

Κεφάλαιο 7
Η επιστροφή του Διγενή

• 7.1. Αποστολή στην Αθήνα
• 7.2. Η «τρελή ιδέα» του Βενιζέλου
• 7.3. Ο «άγριος άνδρας» και η Ένωση

Κεφάλαιο 8
Η Ελληνική Μεραρχία

• 8.1. Γιατί ήρθε ο στρατός και οι σχέσεις Γρίβα, Μακάριου και ΑΚΕΛ
• 8.2. Γεωστρατηγική σημασία και ισοζύγια δυνάμεων

Κεφάλαιο 9
Η επιχείρηση των Κοκκίνων και οι στρατηγικές προεκτάσεις

• 9.1. Κλιμάκωση της κρίσης
• 9.2. Η κρίση
• 9.3. Η παρέμβαση της Μόσχας
• 9.4. Κρίση εντός κρίσης
• 9.5. Στρατηγική διάσταση και ένωση των θυλάκων
• 9.6. Χωρίς αποβατικό στόλο
• 9.7. Τουρκικό «timing», εισβολή και επιστολή Τζόνσον
• 9.8. Καθρέφτης δυνάμεων

Κεφάλαιο 10
Η κρίση των πυραύλων

• 10.1. Οι ΗΠΑ, το φλερτ Μακάριου-Μόσχας και οι SA-2
• 10.2. Οι διαφωνίες
• 10.3. Στρατηγική διάσταση
• 10.4. Διπλωματικό παρασκήνιο και στρατηγικό έλλειμμα

Κεφάλαιο 11
Τα σχέδια ?τσεσον

• 11.1. Ο διαμελισμός και οι εναλλακτικές μορφές του
• 11.2. Το μοντέλο της Θράκης και το όχι των Αθηνών
• 11.3. Μονομερής-Πραξικοπηματική Ένωση
• 11.4. Το έγγραφο του ?64 που εφαρμόστηκε το ?74
• 11.5. Ο θυμός του Τζόνσον και το ρετιρέ του Παπανδρέου
• 11.6. Η τελική μορφή του σχεδίου ?τσεσον
• 11.7. Έκθεση Πλάζα, «Πενταμερής» και φαύλος κύκλος
• 11.8. Παιχνίδια με το ΝΑΤΟ

Κεφάλαιο 12
Ομοσπονδία και κυριαρχία

• 12.1. Οι προδιαγραφές
  • 12.1.1. Δύο πηγές εξουσίας, λύση πλάι πλάικαι ο «ρατσιστής Μακάριος»
  • 12.1.2. Σύγκλιση αγγλοσοβιετικών συμφερόντων
  • 12.1.3. Το έγγραφο των Παρισίων του 2002: Η κυριαρχία στο ράφι!
  • 12.1.4. «Διπλές εγγυήσεις» του 2009 και αμυντικόςπαροπλισμός στην ΕΕ
• 12.2. Η «βιωσιμότητα» της διζωνικής
  • 12.2.1. Οι ζώνες ως τουρκοβρετανική επινόηση
  • 12.2.2. Πέντε σενάρια και Αμμόχωστος
  • 12.2.3. Η διχοτόμηση της Λευκωσίας
• 12.3. Ενδιάμεσες λύσεις και «χαμένες ευκαιρίες»
  • 12.3.1. Συνεταιρισμός, ποσόστωση Συμβουλίου και σχέδιο Ανάν

Κεφάλαιο 13
Το «ειδύλλιο» Τούμπα-Τσαγλαγιαγκίλ

• 13.1. Νέα διπλωματική προσπάθεια
• 13.2. Βάσεις και συμβατική κυριαρχία
• 13.3. Πρακτικό αποφυγής ναυαγίου

Κεφάλαιο 14
Η Ελλάς στον γύψο και οι «τουρκικές μαούνες»

• 14.1. Το πραξικόπημα
• 14.2. Η σκευωρία της Κοφίνου και η αποχώρηση της Μεραρχίας
• 14.3. Απόβαση με κάλπικο τελεσίγραφο!
• 14.4. Εσωτερικές διαμάχες
  • 14.4.1. Η δολοφονία του Γιωρκάτζη
• 14.5. Τα προμηνύματα

ΜΕΡΟΣ Γ΄
Ανάλυση συμπερασμάτων, πολιτικές προεκτάσεις και επιλογές λύσης

Κεφάλαιο 15
Συμπεράσματα, πολιτικές προοπτικές και εισηγήσεις

• 15.1. Στρατηγική και ερωτήματα
• 15.2. ΕΟΚΑ: Ο αγώνας, η Ένωση, η αυτοκρατορία και η ομοσπονδία
  • 15.2.1. Τουρκική συγκυριαρχία
• 15.3. Αιτίες της κρίσης
• 15.4. Τα ισοζύγια δυνάμεων και η Μεραρχία
  • 15.4.1. Ισχύς, διπλωματία και «win-win game»
• 15.5. Πρόβλημα εσωτερικής συνοχής και έλλειμμα στρατηγικής
  • 15.5.1. Διαφορά τακτικής και στόχων
• 15.6. Η διαχείριση κρίσεων και ισχύος
• 15.7. Πολιτικές προεκτάσεις και εισηγήσεις: Πυλώνες λύσης
  • 15.7.1. Στοιχεία βιωσιμότητας, μεταβλητές και επιλογές
  • 15.7.2. Κοινωνία συμφερόντων
    • 15.7.2.1. «Καλή ομοσπονδία», αποστρατικοποίηση και μεθοδολογία
  • 15.7.3. ΕΕ, ΝΑΤΟ και ΟΗΕ
    • 15.7.3.1. Γιατί η Κύπρος είναι ΝΑΤΟ!
    • 15.7.3.2. Ευρωπαϊκή Τουρκία-Ευρωπαϊκή λύση
    • 15.7.3.3. Διεθνείς δεσμεύσεις
  • 15.7.4. Ο τουρκικός στόχος

Επίλογος
Βιβλιογραφία

Ομιλίες:

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑΝΝΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗ ΄΄ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ ΙΝΤΡΙΓΚΕΣ΄΄

Ανδρέας Πενταράς
Υποστράτηγος εν αποστρατεία
Λευκωσία 19 Μαίου 2011