ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

NEWSLETTER

Συπληρώστε το email σας
για να λάβετε τις προσφορές
και τα νέα της Bookstation

ΝΕΟΙ ΤΙΤΛΟΙ

Κατηγορίες / . / Αρχιτεκτονική / Το νοσοκομείο στις διασταυρώσεις της αρχιτεκτονικής με την ιατρική. Από το στερεότυπο στο νεωτερικό

SΜΑSΗ CUΤ ΡΒ

Το νοσοκομείο στις διασταυρώσεις της αρχιτεκτονικής με την ιατρική. Από το στερεότυπο στο νεωτερικό
Κωνσταντίνος Ξανθόπουλος

Εκδόσεις
ΜΙΕΤ

ISBN: 978-960-250-668-4
Σελίδες: 631 με πλούσια έγχρωμη και α/μ εικονογράφηση
Σχήμα: 26x21 cm
Εξώφυλλο: Χαρτόδετο
Ημερομηνία έκδοσης: 08/11/2016

Τιμή | 36 €

προσθήκη στο καλάθι

 ΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΣΤΙΣ ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΜΕ

ΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ. ΑΠΟ ΤΟ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΟ ΣΤΟ ΝΕΩΤΕΡΙΚΟ
Αν η «νεωτερικότητα» υποδηλώνει την επινοητικότητα μιας κοινωνίας καθώς
διαμορφώνει το μέλλον της, το νοσοκομείο αποδεικνύεται ο ιδεώδης τόπος και
θεσμός που την εκφράζει και την υλοποιεί διαχρονικά. Η αρχή της νεωτερικής του
ανέλιξης συμπίπτει με την ακμή του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, του θετικισμού και
του κοινωνικού ανθρωπισμού, από τον 17ο αιώνα και εκείθεν. Με τις νέες αντιλήψεις
για το ρόλο του «μοντέρνου» νοσοκομείου, η ίαση παύει να θεωρείται πλέον
αντικείμενο «ελέους» (charité) και εντάσσεται στη λειτουργία της κοινωνικής
«πρόνοιας» (bienfaisance). Οι κατακτήσεις της ιατρικής, των φυσικών επιστημών και
της οικοδομικής τέχνης και τεχνολογίας, η προσφορά των Εγκυκλοπαιδιστών του
Διαφωτισμού, οι διαλεκτικές αντιπαραθέσεις ανάμεσα στη συντήρηση παρωχημένων
στερεοτύπων και στην αναζήτηση νεωτερικών προτύπων, τα στοχευμένα
ενημερωτικά ταξίδια, οι διακρατικές ανταλλαγές ιδεών και γνώσεων, η κυκλοφορία
σχετικών δημοσιεύσεων, όλα αυτά ανέδειξαν νέες προσεγγίσεις στα νοσοκομεία, τα
οποία υπήρξαν προοίμια μιας ανεπανάληπτης δημιουργικής τάσης και συνέχειας
μέχρι και σήμερα. Κι όμως, το νοσοκομείο υπήρξε επίσης συχνά παραγνωρισμένος
τόπος και θεσμός. Συμβολικές και ιδεοληπτικές εμμονές, μοιρολατρικές και
μυστικιστικές προκαταλήψεις γύρω από την «αρρώστια», τα αίτια και τους φορείς
της συνέτειναν σ? αυτή την παρεξήγηση. Ενίοτε, η έλλειψη αισθητικού
ενδιαφέροντος επέτεινε μιαν αντίστοιχη αρνητική εικόνα στην κοινωνία και τους
χρήστες του. Επιπλέον, η παρουσία του συνδυάστηκε όχι σπάνια με κριτήρια και
επιδιώξεις αλλότρια προς τον κυρίως ρόλο του, ή ακόμα και με θεωρήσεις για τη
νομοτελειακή υπεροχή του τεχνολογικού του εξοπλισμού. Ανάλογα, το
νοσοκομειακό περιβάλλον εκλαμβανόταν ως αλλοτριωτικό και «αποστειρωμένο», και
οι χρήστες του εξ ορισμού ευπαθείς, πειθήνιοι και παθητικοί. Πέρα όμως από τις
διακυμάνσεις στη μακραίωνη ιστορία του νοσοκομείου εμφανίζονται, όλο και
ευρύτερα, ευφυή δείγματα ανάκτησης μιας καθ? όλα εξανθρωπισμένης λειτουργίας,
εικόνας και κλίμακας. Στις μέρες μας ειδικά, υπάρχει η τάση ένταξης του
νοσοκομείου σε ένα πλέγμα συμπληρωματικών αστικών εξυπηρετήσεων, έτσι ώστε
να διευρύνεται και να αποκεντρώνεται η καθιερωμένη του λειτουργία,
απομακρύνοντάς το από στείρες φονξιοναλιστικές, τεχνοκρατούμενες και εντέλει
στερεότυπες προσεγγίσεις. Η μελέτη του Κωνσταντίνου Ξανθόπουλου συνοψίζει την
εξελικτική διαδρομή του «μοντέρνου» νοσοκομείου ως απόρροια των
προαναφερθέντων, ανάμεσα στη στασιμότητα και την πρόοδο, το στερεότυπο και το
νεωτερικό. Επιχειρεί ειδικότερα να ανοίξει ένα κεφάλαιο για την προτακτική
σημασία της αρχιτεκτονικής, ειδικά εκεί όπου το νοσοκομείο συνδυάζεται
εποικοδομητικά με τις ιδέες και τις πράξεις που αναδεικνύουν τη λειτουργική του
αυταξία και την κοινωνική του συνεισφορά: στις εκάστοτε δηλαδή διασταυρώσεις
της αρχιτεκτονικής με την ιατρική.
Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ γεννήθηκε το 1943 στο Κισαγκάνι (πρ.
Στάνλεϋβιλ, Κονγκό). Σπούδασε στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ (1960-1965) και
ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Πανεπιστημίου
Columbia της Νέας Υόρκης (Graduate School of Architecture and Planning / Health
Services Planning and Design Program, 1969-1970, M.Sc.). Είναι διδάκτωρ του ως
άνω πανεπιστημίου (Graduate School of Arts and Sciences 1970-1973, Ph.D.). Δίδαξε
στο Πανεπιστήμιο Columbia Ειδική Κτιριολογία Νοσοκομείων και Αρχιτεκτονικές
Συνθέσεις, αρχικά ως επιμελητής και λέκτορας (1971-1973), αργότερα ως επίκουρος
καθηγητής και αναπληρωτής διευθυντής του μεταπτυχιακού προγράμματος
Νοσοκομειακού Προγραμματισμού και Σχεδιασμού (1973-1974). Το 2000 εξελέγη
καθηγητής Κτιριολογίας και δίδαξε στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων της Πολυτεχνικής
Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών. Το 2006 παραιτήθηκε από την ακαδημαϊκή του
θέση. Υπήρξε ερευνητής σε κέντρα έρευνας στη Νέα Υόρκη (Educational Facilities
Laboratories και Center for Community Health Systems της Σχολής Δημόσιας Υγείας
του Πανεπιστημίου Columbia, 1972-1974) και ως υπότροφος του Σουηδικού
Ινστιτούτου στη Στοκχόλμη (Swedish Institute for Planning and Rationalization of
Health and Social Services / Spri, 1977-1978). Το 2005 πραγματοποίησε έρευνα στα
Αρχεία της Assistance Publique-Hôpitaux de Paris (AP-HP). Πριν αναχωρήσει για
σπουδές στις ΗΠΑ, εργάστηκε στο γραφείο του καθηγητή Κυπριανού Μπίρη (1965-
1969) και, αφότου επέστρεψε στην Ελλάδα, στο Γραφείο Δοξιάδη ως υπεύθυνος
αρχιτεκτονικών μελετών (1974-1976). Το 1978 ίδρυσε με συναδέλφους του ιδιωτικό
γραφείο και ασχολήθηκε με την εκπόνηση αρχιτεκτονικών μελετών και διαγωνισμών,
κυρίως ειδικών κτιρίων (σχολεία, νοσοκομεία κ.ά.). Το γραφείο λειτούργησε μέχρι το
2008. Έχει γράψει και δημοσιεύσει δοκίμια, άρθρα και πανεπιστημιακά συγγράμματα
(Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο) για θέματα που αφορούν, μεταξύ άλλων, την
αρχιτεκτονική κτιρίων υγείας, νοσοκομείων και σχολείων. Από το 2007 ζει μόνιμα
και εργάζεται στο Ελσίνκι.