BookStation

 Ο Φινλανδός αρχιτέκτονας και στοχαστής Γιούχανι Πάλλασμαα έχει καθιερωθεί ως μία από τις σημαίνουσες μορφές στο πεδίο της αρχιτεκτονικής πράξης και θεωρίας. Τα Δώδεκα δοκίμια για τον 'Ανθρωπο, την Τέχνη και την Αρχιτεκτονική είναι μια συλλογή αντιπροσωπευτικών κειμένων του που καλύπτουν ένα χρονικό φάσμα τεσσάρων δεκαετιών και στα οποία αποτυπώνονται οι βασικοί άξονες της σκέψης του: ο Πάλλασμαα γίνεται εισηγητής μιας φαινομενολογίας της αρχιτεκτονικής, ως ένα «κοίταγμα» της αρχιτεκτονικής μέσα από τη συνείδηση που τη βιώνει, ως μέθοδος που αναζητά την εσωτερική γλώσσα του κτιρίου. Πρεσβεύει μια αρχιτεκτονική που ο άνθρωπος τη βιώνει με όλες του τις αισθήσεις, και όχι μόνο με την όρασή του· στην εθιστική και ηγεμονική λειτουργία τού ματιού αντιτάσσει μια ευρύτερη σωματική διάσταση, σύμφωνα με την οποία ακόμα και το βλέμμα αγγίζει, θωπεύει, αγκαλιάζει, συλλαμβάνει.

Ο Πάλλασμαα στηλιτεύει τις κυρίαρχες τάσεις της σύγχρονης αρχιτεκτονικής -την εμπορευματοποίηση των κτιρίων, το εμμονικό κυνήγι της πρωτοτυπίας και της πρωτοπορίας, την ηγεμονία της αγοραίας εικόνας- τονίζοντας την αναγκαιότητα του βιωματικού διαλόγου με την παράδοση, της αναζήτησης υπαρξιακού βάθους και πνευματικότητας, της διάδρασης με το περιβάλλον, και εξαίροντας έννοιες όπως η μνήμη, η ενσυναίσθηση, η αλληλεγγύη, η χωρικότητα και η τοπικότητα, η δομή, η συγκίνηση και η εμπειρία.

Ο αρχιτέκτονας και θεωρητικός της αρχιτεκτονικής Γιούχανι Πάλλασμαα (Juhani Pallasmaa) γεννήθηκε το 1936 στο Χέμεενλιννα της Φινλανδίας. Διετέλεσε πρύτανης του Ινστιτούτου Βιομηχανικού Σχεδιασμού του Ελσίνκι (1970?1972), αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Χαϊλέ Σελασιέ Ι της Αντίς Αμπέμπα (1972?1974), διευθυντής του Μουσείου Φινλανδικής Αρχιτεκτονικής (1978?1983), State Artist Professor (1983?1988), καθηγητής και κοσμήτορας της Αρχιτεκτονικής Σχολής στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι (1991?1997). Υπήρξε επισκέπτης καθηγητής σε πολλά πανεπιστήμια των ΗΠΑ, ενώ δίδαξε και σε πολλά άλλα ιδρύματα της Αμερικής, της Ευρώπης, της Ασίας, της Αφρικής και της Αυστραλίας.

Έχει δημοσιεύσει πάνω από 60 βιβλία και 400 δοκίμια, τα οποία έχουν μεταφραστεί σε 36 γλώσσες - κάποια από τα πιο γνωστά είναι τα: Animal Architecture (1995), The Architecture of Image: Existential Space in Cinema (1998), Encounters: Architectural Essays 1 (2005) και 2 (2012), The Thinking Hand (2009), The Embodied Image (2011), Understanding Architecture (2012) κ.ά. Το δοκίμιό του The Eyes of the Skin? Architecture and the Senses (1995 / 2012, υπό έκδ. στα ελληνικά από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης), είναι πλέον ένα από τα κλασικά έργα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής θεωρίας και διδάσκεται σε πολλές σχολές αρχιτεκτονικής σε όλο τον κόσμο. 

Ως αρχιτέκτονας, με τον Κρίστιαν Γκούλλικσεν σχεδίασε την κατοικία Moduli 225 (1968?1973), που αποτέλεσε σημείο αναφοράς ως τυποποιημένη κατασκευή παραθεριστικής κατοικίας (summer cottage). Στα σημαντικά έργα που σχεδίασε περιλαμβάνονται επίσης το Μουσείο Sámi Lapp και Κέντρο Επισκέπτη Βόρειας Λαπωνίας, Inari, 1998, το Kamppi Center στο Ελσίνκι (2003-2006), το θερινό ατελιέ του καλλιτέχνη Τορ 'Αρνε στη νήσο Vänö (1970), το Φινλανδικό Ινστιτούτο στο Παρίσι (1986-1991), το Μουσείο της Τράπεζας της Φινλανδίας στο Ελσίνκι (2002-2003) κ.ά.